„Een gereformeerd mens leeft van de zekerheid; een rooms-katholiek moet het met de hoop doen”. [...]Petje af voor al degenen die binnen de protestantse traditie christelijk leven of willen leven. Maar zekerheid en hoogachting van het menselijke verstand waren en zijn toch echt typisch katholiek.
Donner signaleert in beide kampen een afbraak van de „schijnzekerheden.” De protestanten hebben genoeg van de verabsolutering van het verstand en krijgen oog voor het gevoel. Bij de roomsen was dat gevoel ruimschoots aanwezig door de Mariaverering. Hij merkte op dat het gevoel niet allesbepalend mag zijn, want na het gevoel moet men altijd weer terug naar het verstand, overeenkomstig de Bijbeltekst „De vreze des Heeren is het beginsel der wijsheid.”
Voor Luther is filosofie, het werk van de rede, de "ontlasting van Satan". En "geloof" betekent voor hem jezelf ervan overtuigen, op jezelf inpraten, dat je gered bent. Maar je kunt jezelf niet aan je eigen haren uit het moeras trekken. Ofwel er is een objectieve, opvoedende, enthousiasmerende en vergevende aanwezigheid (Christus in zijn Kerk), ofwel er is geen zekerheid en geen hoop.
Voor katholieken is geloof een vorm van kennis. En hoop is zekerheid omtrent de toekomst, op grond van iets wat er op dit moment is en vaster staat dan een huis.
"Gevoel", gevoel dat blijft - hetgeen zeker doel is van het christelijk bestaan (dankbaarheid, liefde, enthousiasme) - ontstaat niet spontaan, maar uit een voortdurend erkende ontmoeting met de aanwezige waarheid. Gevoel dat niet voortdurend gevoed en getoetst wordt aan de waarheid, raakt uit de rails, zoals het bij Dr. Luther zelf helaas gebeurd is. En verdwijnt op den duur.
Overigens doet de foto van Donner bij het artikel in het RD niet echt denken aan zekerheid... maar eerder aan de bekende zin van Nietzsche: "Erlöster müßten mir seine Jünger aussehen, daß ich an ihren Erlöser glauben lerne..."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten