zaterdag 19 november 2011

Hoe Stepan Arkadjevitsj aan zijn standpunten was gekomen en waarom hij van zijn krant hield

Naar aanleiding van het bericht dat 75% van de Nederlanders de radio vertrouwt (35% de Kerk): een paar alinea's uit Anna Karenina van Lev Tolstoj (1877):
Stepan Arkadjevitsj las een liberale krant, niet van een radicale richting, maar van die richting, waartoe de meerderheid behoorde. En hoewel hij zich noch voor wetenschap, noch voor kunst, noch voor politiek in het bijzonder interesseerde, hield hij er zonder aarzelen die opvatting over dit alles op na, welke de meerderheid en zijn krant erop na hielden en hij veranderde zijn mening alleen dan, wanneer ook de meerderheid dat deed, of liever gezegd, hij veranderde zijn mening niet, maar die mening zelf veranderde ongemerkt in hem.
Stepan Arkadjevitsj had zich nooit een richting of een mening gekozen, maar die richting, die meningen waren vanzelf tot hem gekomen, juist zoals hij zich niet zelf het model van een hoed of van een pak koos, maar datgene nam, wat algemeen werd gedragen. En voor hem, die in een bepaalde kring van de samenleving verkeerde en behoefte had aan een zekere intellectuele bezigheid, zoals men die gewoonlijk met het rijpen van de jaren krijgt, was het even noodzakelijk er meningen op na te houden als een hoed. Wanneer er al een reden was, waarom hij de liberale richting verkozen had boven de conservatieve, die in zijn kring ook vele aanhangers had, dan was deze niet, dat hij de liberale richting hoger stelde, maar dat die beter bij zijn levenswijze paste. Volgens de liberale partij was alles in Rusland verkeerd, en inderdaad, Stepan Arkadjevitsj had vele schulden en geld had hij beslist niet genoeg. Volgens de liberale partij was het huwelijk een verouderde instelling en was het noodzakelijk hierin verandering te brengen, en inderdaad, het gezinsleven bood Stepan Arkadjevitsj weinig vreugde en dwong hem ertoe onwaarheid te spreken en te huichelen, iets wat zozeer in strijd was met zijn natuur. De liberale partij verklaarde, of liever liet doorschemeren, dat de religie slechts een toom was voor het barbaarse deel van het volk, en inderdaad, Stepan Arkadjevitsj kon zelfs geen korte kerkdienst bijwonen zonder dat zijn benen hem pijn deden en hij begreep niet, waar al die vreselijk hoogdravende woorden over de andere wereld voor nodig waren, wanneer je het hier toch zo plezierig had. Bovendien schepte Stepan Arkadjevitsj, die van een vrolijke grap hield, er een zeker vermaak in om een gematigd man op stang te jagen door te zeggen dat, wanneer men zich op zijn afkomst liet voorstaan, men verder terug moest gaan dan tot Roerik en de eerste voorvader, de aap, niet mocht verloochenen. En zo was de liberale richting een gewoonte voor Stepan Arkadjevitsj geworden en zo hield hij van zijn krant, als van zijn sigaar na het eten, om de lichte nevel, die ze in zijn hoofd teweegbracht.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten