Echt solidair

De persdienst van mgr. Punt, de referent voor "Missie & Ontwikkeling" van de Nederlandse Bisschoppenconferentie, meldt dat ontwikkelingsorganisatie Solidaridad met ingang van Advent 2010 haar mandaat om de zgn. Adventsactie uit te voeren aan de bisschoppen teruggeeft.
Dit, volgens Trouw, omdat de bisschoppen meer zeggenschap willen over wat er met de gelden gebeurt die in de katholieke parochies worden ingezameld. Maar Solidaridad vindt dat "onethisch": "De goede gever doneert in vertrouwen aan bijvoorbeeld de Vastenactie, maar de Vastenactie heeft geen zeggenschap over de bestedingen. De besluitvorming daarover ligt bij een partij met een ander profiel dan die van de fondsenwerver, namelijk bij de bisschoppen. Uit ethisch oogpunt is dat een onbegaanbare weg". Hoe vreemd kun je redeneren? De bisschoppen zijn "een partij met een ander profiel" dan de organisatie die de collectes houdt in de katholieke parochies?
Mgr. Punts persbericht wekt aanzienlijk meer vertrouwen:

Het persbericht van Solidaridad van 10 februari [...] stelt incorrect het motto 'kerken helpen armen' tegenover het bisschoppelijk uitgangspunt 'kerken helpen kerken'. Uiteraard wil hiermee alleen gezegd zijn dat zoveel mogelijk de eigen kerkelijke kanalen voor hulpverlening gebruikt worden. Doel is de kerken in het Zuiden in staat te stellen hun eigen prioriteiten te stellen in de zorg voor de armen en in hun diaconale zending, in plaats van dat wij dat voor hen bepalen. Veel parochies hebben daar al goede ervaring mee en dragen soms ook zelf projecten aan. De Katholieke Kerk heeft immers een uniek mondiaal netwerk met zeer korte lijnen, - via missionarissen, bisdommen, congregaties, partnerparochies etc.- dat snelle, goedkope en betrouwbare hulpverlening mogelijk maakt.

Een goede ontwikkeling!
Uit eigen ervaring "ter plaatse" kan ik bevestigen hoe lastig het vaak is voor "ontvangende" Kerken zaken te moeten doen met - ook door Westerse bisschoppenconferenties gedelegeerde - ontwikkelingsorganisaties, die de plaatselijke Kerk de handen binden door te bepalen welke projecten steun verdienen en welke niet. Zelfs als er geen sprake is van ideologische beïnvloeding en chantage (zoals ruimschoots het geval lijkt te zijn bij Solidaridad, als je de uitspraken van hun directeur in Trouw leest), is het toch op z'n minst "romantisch" dat hulpgeld bij voorkeur gebruikt moet worden voor "fotogenieke" projecten (waterputten, vervoermiddelen, weeshuizen), en liefst niet voor overhead (bijv. levensonderhoud van priesters, salarissen van stafmedewerkers van de lokale bisschop). Terwijl dit laatste soort, misschien weinig "pittoreske" steun veel effectiever is: als je de lokale Kerk haar gewone werk laat doen - volgens haar eigen prioriteiten en noden -, stel je de mensen ter plaatse in staat de zin van het leven te leren kennen en dáárdoor vervolgens zelf enthousiast en creatief de problemen aan te pakken. Waterputten bouwen is niet typisch christelijk. Wel: de Reden geven, voor het bouwen van waterputten, en voor het bouwen van een nieuwe samenleving.